Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker, 2024 yılında 330'dan fazla bilim insanına 50 milyon TL'nin üzerinde destek sağlandığını açıkladı. Bu destekler, TÜBA'nın yürüttüğü çeşitli projeler ve faaliyetler kapsamında sağlanıyor. TÜBA, 1993 yılından bu yana uluslararası akademilerle işbirliği içerisinde bilimsel diplomasi çalışmaları yürütüyor. Dünyanın dört bir yanından seçkin bilim insanlarıyla işbirliği içinde olan TÜBA, Türkiye'deki yetenekli genç bilim insanlarını da desteklemeyi önceliklendiriyor. Bu yıl, ağırlıklı olarak öncelikli projeler ve Cumhuriyet'in 100. yılı kutlamaları çerçevesinde planlanan çalışmalar desteklendi. TÜBA, bilim insanlarının çalışmalarına ek olarak, bilimsel yayıncılık alanında da önemli katkılarda bulunuyor.
TÜBA'nın Yayıncılık Faaliyetleri
TÜBA, bu yıl 32 farklı başlıkta 60'ın üzerinde eser yayınladı. Bu eserler arasında yüksek lisans ve doktora düzeyinde ders kitapları, çalışma gruplarının raporları ve güncel sorunlara yönelik çalışmalar yer alıyor. İklim değişikliği, çevre kirliliği ve sokak hayvanlarının oluşturduğu halk sağlığı sorunları gibi konulara odaklanan çalışmalar yürütüldü. "Global Transformation and Türkiye" başlıklı İngilizce bir çalışma da yayınlandı. Asya Bilim Akademileri ve Toplulukları Birliği ile işbirliği içinde yürütülen ortak çalışmaların sonuçları da kitaplaştırıldı. Bu yayınlar, uluslararası bilimsel indekslere dahil edilerek uluslararası görünürlük sağlıyor. TÜBA, her yıl üst düzey bir ekiple bu yayın çalışmalarını sürdürüyor. Yayınlanan 60 eser tüm üniversitelerimize ve seçkin kütüphanelerimize dağıtılıyor.
Türk-İslam Bilim Kültür Mirası Projesi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan himayesinde yürütülen "Türk-İslam Bilim Kültür Mirası" projesi, TÜBA'nın önemli çalışmalarından biri. 10 yıldan fazla bir süredir devam eden projede şu ana kadar 60 eser basıldı. Proje kapsamında basılacak eser sayısı 100'e çıkarılmayı hedefleniyor. Eserlerin çoğu Selçuklu ve Osmanlı dönemine ait. Farsça, Arapça ve Osmanlıca Türkçesi'nde yazılmış eserlerin tıpkıbasımları, şerhli açıklamalı basımları ve güncellenmiş Türkçe sürümleri yayınlanıyor. Bu sayede genç nesillerin bu eserlere erişimi kolaylaştırılıyor. Eczacılık, botanik, tarih, gastronomi ve uluslararası ilişkiler gibi çeşitli alanları kapsayan eserler bulunuyor. Bunlar arasında "Tarih-i Cevdet" ve Türkçeden Fransızca sözlüğe kadar geniş bir yelpaze yer alıyor.
TÜBA'nın Ödül ve Destek Programları
TÜBA, bilim insanılarını çeşitli programlar aracılığıyla destekliyor. TÜBA üyeleri, TÜBA Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı Ödülleri Programı (TÜBA-GEBİP) ödülü sahipleri ve akademi ödülü alan seçkin bilim insanları destekleniyor. Bu yıl, TÜBA-TEKNOFEST Doktora Bilim Ödülü ile 13 doktora mezunu ödüllendirildi. Bu ödüller, elektronik, bilgisayar, yazılım, yapay zeka ve otomasyon gibi alanlarda yapılan çalışmaları destekliyor. TÜBA-GEBİP kapsamında ise genç bilim insanlarına farklı bilim disiplinlerinde ödüller veriliyor. Ortalama 30-35 ödül verilen program, 8 yıl boyunca destek sağlıyor. Ödülün ilk 3 yılında nakdi destek sağlanırken, sonrasında ise yurt içi ve yurt dışı bilimsel etkinliklere katılım desteği veriliyor. Bu destekler sayesinde 330'dan fazla bilim insanı 50 milyon TL'den fazla destekten yararlandı.
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki törende, TÜBA-TESEP, TÜBA-GEBİP ve TÜBA Uluslararası Akademi Ödülleri verildi. 2024 yılında aile ve sosyal medya konularının da ele alınacağı belirtildi. TÜBA, çevre ve iklim değişikliği, yapay zeka, enerji, sağlık ve ticaret konularında çalıştaylar ve sempozyumlar düzenleyerek, 3000'den fazla bilim insanını etkinliklere davet etti. Gelecek yıl, aile yapısındaki zayıflamanın sebepleri ve sosyal medyanın etkileri incelenecek.