Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ait KOBİ istatistiklerini açıkladı. Rapora göre, küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ'ler), Türkiye'deki toplam girişim sayısının ezici çoğunluğunu, tam olarak %99,7'sini oluşturuyor. Bu, Türkiye ekonomisinin KOBİ'lere ne kadar bağımlı olduğunu gözler önüne seriyor. KOBİ'lerin ekonomik etkisi sadece sayılarında değil, aynı zamanda istihdam, ciro ve üretim değerinde de belirgin. Veriler, KOBİ'lerin toplam istihdamın %70,5'ini, personel maliyetinin %47,9'unu, cironun %47,4'ünü, üretim değerinin %41,6'sını ve katma değerin %40,1'ini oluşturduğunu gösteriyor. Bu oranlar, KOBİ'lerin Türkiye ekonomisinin lokomotifi olduğunu açıkça ortaya koyuyor.
KOBİ'lerin Sektörel Dağılımı
2023 yılında KOBİ'lerin sektörel dağılımına baktığımızda, en büyük payı %36,1 ile toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü alıyor. Bunu %15,2 ile ulaştırma ve depolama sektörü, %12,3 ile de imalat sanayi sektörü takip ediyor. Toptan ve perakende ticaret sektöründeki KOBİ'lerin istihdam, ciro ve katma değer üzerindeki etkisi oldukça yüksek. Bu sektördeki KOBİ'ler toplam KOBİ istihdamının %26,5'ini, personel maliyetinin %22,9'unu, cironun ise %53,2'sini oluşturuyor. Bu da bu sektörün Türkiye ekonomisi için ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Diğer sektörlerdeki KOBİ'lerin etkisi de göz ardı edilemeyecek kadar büyük. Her sektörde faaliyet gösteren KOBİ'lerin ekonomik katkıları, Türkiye'nin ekonomik büyümesinde önemli bir rol oynuyor. Devletin KOBİ'leri destekleyici politikalar geliştirmesi bu nedenle büyük önem taşıyor.
KOBİ'lerin Teknoloji Düzeyi ve İhracattaki Rolü
İmalat sanayindeki KOBİ'lerin teknoloji düzeyleri incelendiğinde, %55,6'sının düşük teknoloji sınıfında üretim yaptığı görülüyor. Bu oran, büyük ölçekli işletmelerde %43,6. Ancak, KOBİ'ler Türkiye'nin ihracatında önemli bir paya sahip. 2023 yılında toplam ihracatın %35'ini ve ithalatın %20'sini KOBİ'ler gerçekleştirdi. Mikro, küçük ve orta ölçekli girişimlerin ihracattaki payları sırasıyla %3,4, %13,2 ve %18,4 iken, büyük ölçekli işletmelerin payı %65 oldu. KOBİ'lerin ihracatının büyük bir kısmı (%58,1) ticaret sektöründen gelirken, %36,7'si sanayi sektöründen geliyor. Bu oranlar, KOBİ'lerin uluslararası pazarlardaki varlığını ve ekonomik önemini gösteriyor. İhracat ve ithalat faaliyetlerindeki coğrafi dağılım incelendiğinde, Avrupa ve Asya ülkeleri öne çıkıyor. KOBİ'lerin hem ihracat hem de ithalat işlemlerinin büyük bir bölümü bu iki kıta üzerinden gerçekleştiriliyor.
KOBİ'lerin Patent Başvuruları ve Doğum Oranı
2023 yılında KOBİ'lerin 1503 patent başvurusu yaparken, 445 patenti tescil edildi. Orta ölçekli işletmeler, 582 başvuru ve 180 tescil ile en yüksek sayılara ulaştı. KOBİ'lerin doğum oranı ise 2023 yılında %15,3 olarak gerçekleşti. Bu oran, mikro ölçekli işletmelerde %16,3 ile en yüksek seviyedeydi. Bu veriler, Türkiye'de girişimciliğin canlılığını ve yenilikçiliğin önemini gösteriyor. KOBİ'lerin patent başvuruları ve doğum oranlarının yüksek olması, Türkiye ekonomisinin dinamik ve inovatif yapısının bir göstergesidir. Devletin KOBİ'leri destekleyici politikaları, bu alanda daha fazla büyümeyi sağlayabilir.