Max Planck Yaşlanma Biyolojisi Enstitüsü'ndeki araştırmacılar, yaşlanma karşıtı bir tedavi yöntemi geliştirmek için çığır açan bir çalışma gerçekleştirdiler. Rapamisin ve trametinib adlı iki mevcut ilacın kombinasyonunu içeren bu kokteyl, fareler üzerinde yapılan deneylerde etkileyici sonuçlar ortaya koydu. Rapamisin, organ nakillerinde kullanılan ve daha önce de ömrü uzattığı gösterilen bilinen bir ilaçtır. Trametinib ise bazı kanser türlerinde kullanılan ve meyve sineklerinde yaşam süresini uzattığı gözlemlenmiş bir ilaçtır.

İlaç Kokteylinin Etkileri

Araştırmacılar, ilaçları hem tek tek hem de birlikte kullanarak etkilerini karşılaştırdılar. Sadece rapamisin ile %17-18, sadece trametinib ile %7-16 oranında ömür artışı gözlemlenirken; ilaç kokteyli uygulanan farelerde yaşam süresi %26-35 oranında uzadı. Bu yaşam süresi uzaması, hastalıkların gecikmesi ve daha sağlıklı bir yaşlılık dönemiyle ilişkiliydi. Kadın farelerde ortalama yaşam süresi %34,9, erkeklerde ise %27,4 oranında arttı. Maksimum yaşam süresi de benzer oranda uzadı. Dahası, karaciğer ve dalaktaki tümör oluşumu gecikti, beyin, böbrek ve kaslardaki iltihaplar azaldı ve kalp fonksiyonlarındaki bozulma yavaşladı.

Ras/İnsülin/TOR Sinyal Yolu ve Etki Mekanizması

Her iki ilaç da vücutta yaşlanma sürecini etkileyen Ras/İnsülin/TOR sinyal yoluna etki eder. İlaçların farklı noktaları hedef alması, birlikte kullanıldıklarında sinerjik bir etki ortaya çıkarmasını sağlar. Önemli olan, bu güçlü etkiye rağmen, ekstra bir yan etki gözlenmemiştir. Bu bulgular, yaşlanma sürecini anlamamız ve müdahale etmemiz açısından son derece önemlidir. Araştırmacılar, gelecekte bu ilaç kombinasyonunun insanlarda da benzer sonuçlar verebileceğini umuyor.

İnsanlar İçin Olası Faydalar ve Klinik Çalışmalar

Araştırmanın kıdemli yazarlarından Prof. Linda Partridge, insanlarda aynı düzeyde etki beklemediklerini belirtirken, geç yaşlarda sağlıklı kalma süresinin uzatılması açısından bu bulguların oldukça önemli olduğunu vurguladı. Hem rapamisin hem de trametinib, ABD ve Avrupa'da zaten insanlarda kullanım için onaylı ilaçlardır. Bu durum, klinik deneylerin kısa sürede başlamasını mümkün kılacaktır. Örneğin, rapamisin yakın zamanda yapılan bir araştırmada perimenopoz dönemindeki kadınların doğurganlığını beş yıla kadar uzatmıştı. Bu çalışmanın sonuçları Nature Aging dergisinde yayımlandı.